Από τον Γιώργο Πιντέρη, ψυχολόγο, διδάκτορα Συμβουλευτικής Ψυχολογίας www.pinteris.gr
Είναι μια έντονη ανησυχία που πιάνει τους άντρες και τις γυναίκες που ενώ φτάνουν σε μια ορισμένη ηλικία δεν έχουν καταφέρει να κάνουν μια οικογένεια, κάτι που πάντοτε ήθελαν[1].
Βέβαια, το άγχος αυτό είναι «βραδυφλεγές», υπό την έννοια ότι σπάνια μπορεί να οδηγήσει σε μια έντονη αγχώδη κρίση ή σε αντιδράσεις πανικού όπως τα άγχη που περιγράψαμε μέχρι τώρα. Είναι ένα άγχος που υποβόσκει όλη την ώρα, και αυξάνεται με την ηλικία. Παρουσιάζεται και στα δύο φύλα. Στις γυναίκες νωρίτερα λόγω και των βιολογικών περιορισμών για τεκνοποίηση.
Μέχρι το 1980-90 η ηλικία που ξεκινούσε το άγχος αποκατάστασης για τις γυναίκες ήταν γύρω στο 28ο έτος. Γιατί ειδικά αυτό; Είναι τα «υποκειμενικά μαθηματικά»: Στα 27 είναι 2 χρόνια μεγαλύτερη από τα 25. Στα 28 είναι 2 χρόνια μικρότερη από τα τριάντα. Αν συνέβαινε λοιπόν μια κοπέλα να φτάνει στα 28 και να μην βρίσκεται σε κάποια σχέση με προοπτική, άρχιζαν να τη «ζώνουν τα φίδια». Τις ίδιες χρονολογίες το άγχος αποκατάστασης στους άντρες εμφανιζόταν μετά τα 35 και συνήθως στα 38 (σαράντα παρά δύο)…
Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Οι ηλικίες στις οποίες εμφανίζεται το άγχος αποκατάστασης έχουν αυξηθεί. Δεν είναι ασυνήθιστο στις μέρες μας να συναντήσεις γυναίκες ακόμα και 38 ετών και βάλε, που δεν φαίνεται να έχουν τέτοιο άγχος. Ιδίως αν ήδη βρίσκονται σε μια μακροχρόνια σχέση. Από την άλλη, έχουν αυξηθεί και οι γυναίκες που αποφασίζουν να κρατήσουν και να μεγαλώσουν ένα παιδί με τη βοήθεια των γονιών τους ή ακόμα και μόνες τους χωρίς να πρέπει να περιμένουν να εμφανιστεί ο… νυμφίος. Στις περισσότερες γυναίκες το άγχος αποκατάστασης είναι προέκταση του άγχους τεκνοποίησης. Σπάνια θα συναντήσεις γυναίκα με άγχος αποκατάστασης η οποία δεν έχει σκοπό να κάνει παιδί ή παιδιά.
Στους άντρες το άγχος αυτό παίρνει άλλη μορφή: Οι περισσότεροι άντρες, σε όποια ηλικία και να φτάσουν (θεωρητικά) μπορούν να κάνουν παιδιά. Αυτά που κυρίως τους απασχολούν είναι δύο πράγματα: Πρώτον να είναι αρκετά νέοι ώστε να έχουν την ενεργητικότητα να μπορούν να συμμετέχουν σε κάποιες από τις δραστηριότητες του παιδιού τους. Δεύτερον όταν πηγαίνουν να παραλάβουν το παιδί από το σχολείο να είναι φανερό ότι δεν είναι ο …παππούς.
Στα πρώτα χρόνια της καριέρας μου, δούλεψα για ένα χρόνο σ’ ένα ιδιωτικό σχολείο.[2] Μια μέρα μ’ επισκέφθηκε στο γραφείο ένα ζευγάρι. Το παράπονό τους, ήταν ότι ο γιός τους που πήγαινε στην τρίτη δημοτικού, ήταν «υπερκινητικός». Άκουσα όσα μου είπαν και την άλλη μέρα αποφάσισα να τον καλέσω στο γραφείο μου. Πιάσαμε κουβέντα, και του έκανα κι ένα δυο απλά τεστ. Ήταν απόλυτα συνεργάσιμος. Μετά το ημίωρο άρχισε να δείχνει κάποια σημάδια υπερκινητικότητας, αλλά αυτό είναι φυσιολογικό γι αυτή την ηλικία.
Κάλεσα και τη δασκάλα του η οποία δεν θεωρούσε το παιδί υπερκινητικό, αλλά εκείνο που της έκανε εντύπωση είναι ότι πάντα έμπαινε στη τάξη πέντε λεπτά αφού είχε τελειώσει το διάλειμμα. Ο λόγος ήταν ότι του άρεσε να τρέχει όταν η αυλή ήταν άδεια. Αυτό είχε πει στη μητέρα του παιδιού κι εκείνη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το παιδί είναι …υπερκινητικό.
Το πρόβλημα ήταν η ηλικία τους: Η μητέρα ήταν 48 χρονών και ο πατέρας 63! Δηλαδή, όταν έκαναν το παιδί ήταν 40 και 55 αντιστοίχως. Ο σύζυγος ήταν ο γενικός διευθυντής μιας εταιρείας αλλαντικών και η σύζυγος, η επί σειρά ετών, γραμματέας του. Μάλλον είχαν απογοητευτεί και οι δύο από τις μέχρι τότε σχέσεις τους και κατέληξαν μεταξύ τους σε μια σχέση που έμοιαζε κατά πολύ με …συνεταιρισμό. Περιττό να πούμε βέβαια, ότι εξακολουθούσαν και οι δύο να εργάζονται πολλές ώρες, και όταν επέστρεφαν στο σπίτι δεν είχαν και πολύ ενεργητικότητα. Έτσι, η φυσιολογική ενεργητικότητα του 8χρονου τους φαινόταν για …υπερκινητικότητα. Στην πραγματικότητα είχαν εκείνοι πρόβλημα …«υποκινητικότητας». Και ποια ήταν η θεραπεία; Να γράψουν το παιδί στον αθλητικό σύλλογο που υπήρχε δίπλα στο σπίτι τους και …ν΄ αρχίσουν να παίρνουν βιταμίνες.
________________________________________________________________
[1] Πάνω στο θέμα αυτό έχω γράψει αναλυτικά στο βιβλίο μου «Πού είναι οι άντρες;», Ψυχογιός (2016).
[2] Εκπαιδευτήρια Προβατά, στο Μαρούσι.
