Η διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) είναι μια διαταραχή που αναπτύσσεται σε ορισμένα άτομα που έχουν βιώσει ένα συγκλονιστικό, τρομακτικό ή επικίνδυνο γεγονός, κοινώς δηλαδή ένα ψυχικό τραύμα. Ο φόβος είναι το κύριο συναίσθημα που κατακλύζει όσους έζησαν μία τραυματική εμπειρία και πυροδοτεί πολλές αλλαγές στο σώμα σε κλάσματα δευτερολέπτου προκειμένου να αποφύγει τον κίνδυνο ή τις συνέπειες.
Είναι σημαντικό να εξετάσουμε ότι μία τραυματική εμπειρία μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στον ίδιο μας τον εαυτό, κάνοντάς μας πιο δυνατούς και καλύτερους. Με την κατάλληλη θεραπευτική και κοινωνική υποστήριξη, και φυσικά την βοήθεια ενός ψυχοθεραπευτή τα άτομα που πάσχουν από μετατραυματικό στρες μπορούν να βιώσουν θετικές αλλαγές στον απόηχο των τραυματικών γεγονότων. Η μελέτη της μετατραυματικής ανάπτυξης (PTG) αποκαλύπτει ότι πολλοί άνθρωποι αυξάνουν την προσωπική δύναμη, την εικόνα τους για την ζωή, τη συναισθηματική οικειότητα με τους συντρόφους και την οικογένεια, τη δημιουργικότητα, την αίσθηση της πνευματικότητας και τις δυνατότητες που προσφέρει η ζωή, μετά από τραυματικά γεγονότα. Στη περίπτωση του παιδικού τραύματος, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή και αφοσίωση καθώς και παρατήρη των συμπτωμάτων ptsd, διότι οι θεραπευόμενοι μπορούν να αποδειχτούν πιο ευάλωτοι.
Οι παράγοντες που έχει αποδειχθεί ότι σχετίζονται με το PTG και την ανθεκτικότητα, είναι η ελπίδα, η αίσθηση του νοήματος και του σκοπού, τα θετικά συναισθήματα, η κοινωνική υποστήριξη και οι πράξεις καλοσύνης:
Ελπίδα
Η ύπαρξη της ελπίδας είναι μία βασική πτυχή στην θεραπεία των ατόμων με μετατραυματικό στρες. Η ελπίδα συνδέεται με την καλύτερη σωματική και ψυχολογική υγεία, με τις καλύτερες ακαδημαϊκές και εργασιακές επιδόσεις και με την γρηγορότερη ανάρρωση από τραυματικές εμπειρίες. Οι τραυματικές εμπειρίες συντρίβουν την πίστη του ατόμου για έναν ασφαλή κόσμο και οδηγούν στην αίσθηση ενός απροσδόκητου μέλλοντος. Η ελπίδα ενδυναμώνει και παρακινεί τα άτομα να πιστέψουν στη δυνατότητα ενός καλύτερου μέλλοντος και το να μπορείς να οραματιστείς ένα μέλλον που αξίζει να ζεις είναι απαραίτητο για την σωστή σου ανάρρωση.
Νόημα και σκοπός
Η τραυματική εμπειρία επηρεάζει την πίστη μας στον εαυτό μας, τον κόσμο και το μέλλον, οδηγώντας σε αρνητικές νοοτροπίες (π.χ. «Φταίω εγώ, είμαι αβοήθητος, οι άνθρωποι είναι κακοί»). Βοηθώντας τους ανθρώπους να κατανοήσουν τα τραυματικά γεγονότα και δημιουργώντας μια αίσθηση νοήματος και σκοπού, ενισχύεται η ανθεκτικότητα και το PTG αυξάνοντας την αισιοδοξία, τα θετικά συναισθήματα και την αυτοεκτίμηση.
Όσοι βρίσκουν νόημα σε τραυματικά γεγονότα, όπως η απώλεια ενός παιδιού, τα καταφέρνουν καλύτερα στην ανάρρωσή τους από εκείνους που δεν το κάνουν.
Θετικά συναισθήματα
Τα θετικά συναισθήματα ενεργοποιούν βιοχημικές αλλαγές στον εγκέφαλο, πλημμυρίζοντας τον εγκέφαλό μας με ντοπαμίνη, σεροτονίνη και ενδορφίνες, νευροδιαβιβαστές που διεγείρουν το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου και σχετίζονται με θετικές διαθέσεις, κίνητρα, ευχάριστες αισθήσεις και ενισχυμένες γνωστικές ικανότητες. Τα θετικά συναισθήματα συνδέονται με την ανθεκτικότητα και το PTG. Οι άνθρωποι που βίωσαν θετικά συναισθήματα πριν από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου ανέκαμψαν γρηγορότερα από την τραυματική αυτή εμπειρία από τους λιγότερο αισιόδοξους που βρίσκονταν στην ίδια θέση (Fredrickson et al. 2003). Η αισιοδοξία προστατεύει από τις αρνητικές επιπτώσεις των τραυματικών γεγονότων επειδή προάγει την ενεργό επίλυση προβλημάτων και την εποικοδομητική δράση (Peterson 2006).
Κοινωνική υποστήριξη
Η κοινωνική υποστήριξη, τόσο όταν λαμβάνεται όσο και όταν προσφέρεται, αυξάνει την ανθεκτικότητα και το PTG μετά από ένα τραυματικό γεγονός. Οι θετικές σχέσεις παρέχουν μια αίσθηση σύνδεσης, την ευκαιρία να βιώσετε την υγιή πλευρά της ζωής και μειώνουν τη μοναξιά και την αναξιότητα. Για παράδειγμα οι Νεοϋορκέζοι με συναισθηματική υποστήριξη είχαν λιγότερα συμπτώματα PTSD και ταχύτερη ανάρρωση μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου από άλλους με λιγότερη κοινωνική υποστήριξη (Fraley et al. 2006).
Πράξεις καλοσύνης
Οι ανιδιοτελείς πράξεις καλοσύνης μειώνουν το άγχος και ενισχύουν την ψυχική υγεία. Ο εθελοντισμός για παράδειγμα, έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει την αυτό-αποτελεσματικότητα («Μπορώ να κάνω τη διαφορά»), ενισχύει την αυτοεκτίμηση και ενισχύει την αίσθηση του νοήματος και του σκοπού.
“Trauma is a fact of life. It does not, however, have to be a life sentence.”
-Peter A. Levine
Πηγή: Melapus
