Η ετήσια έκθεση για την Κατάσταση του Προβλήματος των Ναρκωτικών και των Οινοπνευματωδών στην Ελλάδα 2011 παρουσιάστηκε από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (ΕΚΤΕΠΝ) σε Συνέντευξη Τύπου στις 19 Δεκεμβρίου του 2011. Η Έκθεση παρουσιάζει στοιχεία για το 2010.
Ταυτόχρονα με την Έκθεση δημοσιοποιείται και η Ελληνική Βιβλιογραφία για τα Ναρκωτικά και το Αλκοόλ.
Το παράδοξο του 2010
Μείωση χρηματοδότησης στις υπηρεσίες για τα ναρκωτικά, μείωση εργαζομένων, μείωση των αποδοχών τους – αλλά αύξηση των θεραπευομένων και των θεραπευτικών προγραμμάτων.
Το 2010 αυξάνεται οριακά ο αριθμός των θεραπευτικών προγραμμάτων, συμπεριλαμβανομένων και των παρεμβάσεων στις φυλακές, σε σχέση με το 2009 (από 71 σε 74) και, αντίστοιχα, ο αριθμός των χρηστών σε θεραπεία από 7.300 σε 8.600. Σε αυτούς πρέπει να συνυπολογιστούν και οι 5.895 χρήστες που εντάχθηκαν στους Συμβουλευτικούς Σταθμούς των «στεγνών» προγραμμάτων.
Επειδή ο αριθμός των προβληματικών χρηστών παραμένει σταθερός γύρω στις 22.000, συμπεραίνει κανείς ότι στην Ελλάδα, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη οι εξαρτημένοι χρήστες είναι ένα σχετικά σταθερό σύνολο που επανέρχονται στη θεραπεία όταν αποτυγχάνουν, μέσω της «περιστρεφόμενης πόρτας».
Αυξάνεται ο αριθμός των χρηστών που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα Υποκατάστασης κατά 16% το 2010 σε σχέση με το 2009. Η αύξηση αφορά κυρίως τις μονάδες βουπρενορφίνης. Στα «στεγνά» προγράμματα μειώνεται ο αριθμός των θεραπευομένων κατά 13% το 2010 σε σχέση με το 2009.
Το ποσοστό των χρηστών που ολοκληρώνουν με επιτυχία τη θεραπευτική διαδικασία αυξάνεται στα «στεγνά» προγράμματα, ενώ στο Πρόγραμμα Υποκατάστασης παραμένει στα ίδια επίπεδα.
Ο αριθμός των εργαζομένων στη θεραπεία των ναρκωτικών μειώνεται το 2010, ενώ αυξάνεται ο αριθμός των εθελοντών. Από τις δαπάνες των θεραπευτικών προγραμμάτων φαίνεται επίσης ότι μειώνονται και οι αποδοχές των εργαζομένων.
Το ποσοστό των φυλακισμένων για παραβάσεις του νόμου Περί ναρκωτικών, αν και παρουσιάζει μείωση τα τελευταία χρόνια στο σύνολο των φυλακισμένων, εξακολουθεί να αποτελεί το 36%.
To 2011 – Σημαντικές εξελίξεις σε πείσμα της κρίσης
Παρά την αυστηρή δημοσιονομική λιτότητα που επιβλήθηκε και στο χώρο των ναρκωτικών, το 2010, αλλά κυρίως το 2011 ήταν δραστήριες χρονιές, τόσο σε επίπεδο στρατηγικής όσο και σε επίπεδο παρεμβάσεων για τα ναρκωτικά.
Εκπονήθηκε ένα νέο Εθνικό Σχέδιο Καταπολέμησης των Εξαρτήσεων από την Εθνική Επιτροπή Σχεδιασμού και Συντονισμού και οι περισσότεροι φορείς ξεκίνησαν μέσα στο 2011 να το εφαρμόζουν.
Κατατέθηκε, το φθινόπωρο του 2011, ένα νέο νομοσχέδιο κώδικας για τα ναρκωτικά από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, το οποίο προβλέπει την αποποινικοποίηση της χρήσης, βγάζει τους εξαρτημένους από τη φυλακή, θεσμοθετεί τη θεραπεία στους φυλακισμένους. Τοποθετεί, έτσι τη ποινική διάσταση του προβλήματος των ναρκωτικών σε ορθολογική, οικονομικά και επιστημονικά, βάση.
Εκδόθηκε, επίσης το 2011, υπουργική απόφαση με την οποία όλα τα έσοδα από χρηματικές ποινές, μετατροπές ποινών και δημεύσεις περιουσιών για παραβάσεις του νόμου Περί ναρκωτικών αποδίδονται στα Υπουργεία Υγείας και Δικαιοσύνης.
Κατοχυρώνεται και θεσμοθετείται το έργο των Κέντρων Πρόληψης του ΟΚΑΝΑ και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με την τροπολογία του νόμου 3459/2006 και προβλέπεται η δημιουργία εσωτερικού κανονισμού, πιστοποίησης και αξιολόγησης του έργου τους.
Επεκτείνεται σημαντικά το Πρόγραμμα Υποκατάστασης με τη δημιουργία 40 νέων μονάδων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, με στόχο την εξάλειψη της λίστας αναμονής.
Υστερόγραφο
Το σύστημα μείωσης της ζήτησης των ναρκωτικών λειτουργεί πλέον στα όρια του. Δεν αντέχει περαιτέρω περικοπές! Η μείωση των κονδυλιών στη ψυχική υγεία και στα ναρκωτικά θα μπορούσε να αποφέρει τα ακριβώς αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα: να «συρθεί» η Πολιτεία στο μέλλον σε δαπάνες πολύ μεγαλύτερες των περικοπών για να αντιμετωπίσει τα διογκούμενα προβλήματα εξάρτησης.
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στον ανανεωμένο δικτυακό τόπο του ΕΚΤΕΠΝ: www.ektepn.gr.
Διαβάστε επίσης:
Εθνικοί φορείς που ασχολούνται με την αντιμετώπιση του ζητήματος των ναρκωτικών
