
Συνέντευξη στην Εύη Αβδελίδου, Σχολική Ψυχολόγο
www.thinkingonfilms.blogspot.com
H Signe Baumane είναι η σκηνοθέτιδα ενός θαρραλέου και ιδιαίτερου κινηματογραφικού ψυχογραφήματος της οικογένειάς της -η οποία δοκιμάστηκε πολλές φορές από ψυχικές δυσκολίες- με τίτλο Rocks in My Pockets. Η ταινία της έχει γίνει διάσημη κι έχει αποσπάσει πολλά βραβεία, ως αντίβαρο για τις πέτρες στις τσέπες της δημιουργού, οι οποίες έχουν τοποθετηθεί εκεί από το επώδυνό της παρελθόν.
Αντισυμβατική παρουσία με χαρακτηριστική ευγένεια, η δημιουργός μίλησε στα Ψυχο-γραφήματα για θέματα που αφορούν την ψυχική υγεία, την καλλιτεχνική δημιουργία και τον αντίκτυπό της στην προσωπική ισορροπία της, προσφέροντάς μας μία ακόμα έντονη εμπειρία, που διανθίζει την παρακολούθηση της ταινίας της.
Πώς αισθανθήκατε για το γεγονός ότι μοιραστήκατε προσωπικές εμπειρίες σε μια ταινία;
Στην αρχή δεν το σκεφτόμουν ιδιαίτερα, δεν είχα συνειδητοποιήσει τις συνέπειες που έχει η δημοσιοποίηση μιας προσωπικής ιστορίας. Όταν όμως η ταινία πήγε σε περισσότερα από 130 κινηματογραφικά φεστιβάλ και απέκτησε κοινό, τότε άρχισα να βασανίζομαι. Νιώθω αναστάτωση που αποκάλυψα τα μυστικά της οικογένειάς μου, αλλά πώς θα μπορούσα να αφηγηθώ την ιστορία χωρίς να αποκαλύψω αυτά τα μυστικά; Ύστερα, βασανίζομαι γιατί μετά τις προβολές έρχονται άνθρωποι να μοιραστούν την ιστορία τους μαζί μου, αλλά εγώ δεν έχω περισσότερα από πέντε λεπτά να αφιερώσω στον καθένα τους. Χρειάζονται ώρες για να κατανοήσω σε βάθος τις ιστορίες τους! Θα ήθελα να επικοινωνήσω με περισσότερους ανθρώπους, αλλά απλώς δεν υπάρχει χρόνος. Με πονάει που τώρα χιλιάδες άνθρωποι γνωρίζουν το μυστικό μου – ότι είμαι διπολική. Δεν φοβάμαι το στιγματισμό (είμαι καλλιτέχνης άλλωστε, οπότε αναμένεται να είμαι λίγο ανισόρροπη), αλλά είναι κάτι που θεωρούσα πολύ προσωπικό για χρόνια και τώρα είναι εκεί έξω στο φως, ορατό σε όλους και ανοικτό σε συζήτηση.
Όμως, έκανα την ταινία με σκοπό να αρχίσουμε να συζητάμε για αυτά τα ζητήματα και ελπίζοντας να δημιουργηθεί ένα νέο περιβάλλον, μια καλύτερη κοινότητα για την ψυχική υγεία. Αν το τίμημα για κάτι τέτοιο είναι να αποκαλύψω κάτι από τα μύχια της αθάνατης ψυχής μου, ας είναι.
Υπάρχει μια θεωρία στην ψυχολογία που ονομάζεται “εύρος αντίδρασης» και υποστηρίζει ότι ακόμα και αν κάποιος έχει μια γενετική προδιάθεση για κάτι, το περιβάλλον στο οποίο αναπτύσσεται κρατάει το κλειδί για το αν θα εκδηλωθεί η προδιάθεση ή όχι. Με άλλα λόγια, η κληρονομικότητα είναι η πόρτα και το περιβάλλον κρατάει το κλειδί. Πώς σχολιάζετε αυτή τη θεωρία;
Δεν είχα ξανακούσει για τη θεωρία του «εύρους αντίδρασης», αλλά μου φαίνεται λογική. Η ταινία μου «Rockets in my Pockets», υπονοεί (ή τουλάχιστον αυτό ελπίζω) ότι έχουμε επιλογή να ζήσουμε ή να υποταχθούμε στους σκοτεινούς μας δαίμονες. Δε θα μπορούσα να ζήσω σε έναν κόσμο όπου θα ένιωθα ότι δεν έχω επιλογή. Όταν ζούσα στην Ανατολική Ευρώπη, (στη Λετονία και στην Ρωσία), το περιβάλλον, δηλαδή οι άνθρωποι γύρω μου ενθάρρυναν την υπερβολική έκφραση του συναισθήματος, κάθε στιγμή έπρεπε να βιώνεται στον υπέρτατο βαθμό. Η οδύνη θεωρούνταν παράσημο και η μιζέρια επικροτούνταν και επιβραβευόταν. Έτσι, βίωνα τα πάνω και τα κάτω της διπολικής διαταραχής στα άκρα και έχανα τον έλεγχο των συναισθημάτων και των πράξεών μου. Δεν ήξερα καν ότι μπορούσα να ελέγξω τα συναισθήματα και τις σκέψεις μου. Ήταν σαν να ανέβαινα σε ένα άγριο άλογο που διάλεγε το ίδιο τον προορισμό του, ακολουθούσε τη δική του λογική και παρόλο που εγώ ήμουν η αναβάτης, δεν το έλεγχα.
Ύστερα από κάποιους μήνες σε ψυχιατρικό νοσοκομείο αποφάσισα ότι δε θα επέστρεφα ποτέ ξανά εκεί και προσπάθησα να αλλάξω. Το περιβάλλον ήταν το ίδιο και χρειάστηκε να αντισταθώ. Ανακάλυψα το πάθος μου για τα κινούμενα σχέδια και η μετακόμιση στη Νέα Υόρκη έγινε μέρος της ανάρρωσής μου. Το καινούργιο μου περιβάλλον ήταν πιο ενημερωμένο για την κατάστασή μου. Οι Νεοϋορκέζοι είναι πολύ ενημερωμένοι σε θέματα καθημερινής ψυχολογίας. Διέθεταν ένα ψυχολογικό λεξιλόγιο με το οποίο δεν ήμουν εξοικειωμένη τότε. Για παράδειγμα, οι Νεοϋορκέζοι φίλοι μου μπορούσαν να αναγνωρίσουν τη σχέση μου με τον πρώην σύντροφό μου ως «κακοποιητική». Με συνέτιζαν όταν αντιλαμβάνονταν ότι απολάμβανα τη νοοτροπία του θύματος. Απαιτούσαν από εμένα να είμαι «συναισθηματικά ώριμη» και να γίνω πιο συνειδητή απέναντι στις σκέψεις και στα συναισθήματά μου. Δεν είχα ποτέ κάποιον ψυχολόγο (στη Σοβιετική Ένωση δεν υπήρχαν ψυχολόγοι, μόνο ψυχίατροι και στη Νέα Υόρκη ήμουν πολύ φτωχή για να μπορέσω να πληρώνω κάποιον). Έτσι, απέκτησα επίγνωση της κατάστασής μου μέσω των Νεοϋορκέζων φίλων μου. Όταν βρίσκεται κανείς στην Νέα Υόρκη, στην Αμερική γενικότερα, παρατηρεί ότι οι άνθρωποι τείνουν να είναι θετικοί και χαρούμενοι.
Στην Ανατολική Ευρώπη όταν οι άνθρωποι ρωτούν «πώς είσαι;» υποτίθεται πως πρέπει να τους πεις πως μετά βίας τα καταφέρνεις, ή ότι δεν είσαι και πολύ καλά. Αναμένεται από σένα να βρεις κάτι να πηγαίνει στραβά στη ζωή σου και να παραπονιέσαι γι’ αυτό. Αυτό εξηγείται από την ιστορία της Ανατολικής Ευρώπης – υπήρχε πάντοτε κάποιος πόλεμος ή κάποια ασθένεια που μάστιζε την περιοχή κι έτσι οι άνθρωποι φοβούνταν ότι αν κάτι πήγαινε καλά στη ζωή τους σήμερα, αύριο μπορούσε να έχει καταρρεύσει. Κι έτσι οι άνθρωποι έγιναν προληπτικοί και δεν μοιράζονταν τίποτα θετικό.
Με αυτή την έννοια, οι Αμερικάνοι βρίσκονται στον αντίποδα. Τη στιγμή που αρχίζεις να παραπονιέσαι για κάτι, σε διακόπτουν και σου ζητούν να εστιάσεις στις θετικές πλευρές της ζωής σου και χαμογελούν. Όταν μεγάλωνα στη Λετονία (και στη Σοβιετική Ένωση γενικότερα), κανείς δεν χαμογελούσε δημοσίως, γιατί το χαμόγελο μαρτυρούσε ευαλωτότητα. Κι έτσι το πρόσωπο που έδειχνες δημόσια ήταν μια ακίνητη μάσκα της Σφίγγας. Στη Νέα Υόρκη αν δεν χαμογελάς, οι άνθρωποι θα σε σταματήσουν στο δρόμο να σε ρωτήσουν «τι τρέχει». Στο καινούργιο περιβάλλον, έμαθα να χαμογελώ και να εστιάζω στα θετικά της ζωής μου. Μακροχρόνια αυτό βοηθά να ξεπερνάς τα επεισόδια της κατάθλιψης. Ανακάλυψα ότι κάποιες φορές, αν υποκριθώ ότι είμαι χαρούμενη στους άλλους ανθρώπους, η διάθεσή μου βελτιώνεται για λίγες ώρες. Αυτό δε θα το είχα διαπιστώσει αν έμενα στην Ανατολική Ευρώπη.
Φαίνεται πως εκφράζετε απερίφραστα την άποψη ότι το δημόσιο σύστημα ψυχικής υγείας είναι αναποτελεσματικό και αυτό είναι κάτι που συμμεριζόμαστε στην Ελλάδα. Για ποιο λόγο πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό; Θεωρείτε ότι έχει αλλάξει κάπως η κατάσταση στη Λετονία;
Η εμπειρία μου σε ένα ψυχιατρικό νοσοκομείο συνέβη πολύ καιρό πριν, σε μια χώρα που δεν υφίσταται πλέον, τη Σοβιετική Ένωση. Ωστόσο, η επίδραση της Σοβιετικής Ένωσης ήταν σημαντική στο σύστημα περίθαλψης της ψυχικής ασθένειας και μου άφησε βαθιά σημάδια που ακόμα κουβαλώ. Το πολιτικό σύστημα της Σοβιετικής Ένωσης ήταν ολοκληρωτικό, και αυτό διαχεόταν σε πολλά επίπεδα της κοινωνίας. Ο καθένας που βρισκόταν σε κάποια θέση εξουσίας, είτε ήταν προϊστάμενος σε εργοστάσιο, γιατρός ή δάσκαλος είχε τη δυνατότητα να κάνει χρήση και κατάχρηση της εξουσίας που συνόδευε τη θέση του. Οι γιατροί αποφάσιζαν αντί για μένα εξουσιαστικά, χωρίς να με συμβουλεύονται ή να με ενημερώνουν. Μου έδιναν μια χούφτα φάρμακα τρεις φορές την ημέρα χωρίς να μου εξηγούν τι είναι. Δεν υπήρχαν ατομικές ή ομαδικές ψυχοθεραπείες, γιατί ένας ανοικτός διάλογος με τον ασθενή θα υπονόμευε την εξουσία του γιατρού.
Από τότε, η Λετονία έχει κερδίσει την ανεξαρτησία της και είμαι σίγουρη ότι η στάση απέναντι στο πεδίο της θεραπείας στην ψυχική υγεία έχει αλλάξει. Έχω φύγει από τη Λετονία από το 1995 κι έτσι δεν είμαι εξειδικευμένη να μιλήσω για την τρέχουσα κατάσταση των ψυχιατρικών νοσοκομείων της. Είμαι όμως σίγουρη ότι η κατάσταση είναι πολύ καλύτερη τώρα. Αλλά γνωρίζω καλά πως οι Λετονοί διστάζουν να μιλήσουν για τις προσωπικές τους αγωνίες. Υποχρεούνται να αντέχουν και να κάνουν τους γενναίους γιατί ρισκάρουν να στιγματιστούν αν αποκαλύψου ότι υποφέρουν από κατάθλιψη. Ελπίζω να αλλάξει και αυτό.
Η ψυχική ασθένεια δεν γινόταν κατανοητή μέχρι πρόσφατα. Τώρα, οι επιστήμονες εξετάζουν τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει ο ανθρώπινος εγκέφαλος με τους νευρώνες και τις χημικές ενώσεις. Οι γιατροί έχουν εμπλουτίσει τη γνώση τους και οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν γίνει πιο ακριβείς. Ωστόσο, αν δεν υπάρχει σύστημα που να εξασφαλίζει την πρόσβαση ενός ατόμου που πάσχει από κατάθλιψη στην πρόοδο της ιατρικής και στην εξέλιξη της γνώσης, τότε σε τι χρησιμεύουν όλα αυτά;
Από την άλλη πλευρά, αν οι κυβερνήσεις δεν καταφέρουν να μας παρέχουν βοήθεια, τότε πρέπει να βρούμε τρόπους να βοηθήσουμε τους εαυτούς μας. Μια μέθοδος πρόληψης στην ψυχική υγεία είναι να οργανώσεις δίκτυα αλληλεγγύης. Οι άνθρωποι είναι κοινωνικά όντα και η κοινωνική επαφή και το άγγιγμα έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Στη δική μου περίπτωση η κοινότητα που με υποστηρίζει είναι εκείνη των σχεδιαστών κινουμένων σχεδίων. Παρέχουμε ο ένας τον άλλο, διδάσκουμε ο ένας τον άλλο, συναγωνιζόμαστε. Ξέρω πως αν μια μέρα είμαι σε κατάθλιψη και δεν μπορώ να σηκωθώ από το κρεβάτι, θα έρθουν οι φίλοι μου και θα μου μιλούν ώσπου να τα καταφέρω. Σε μια κοινότητα δίνεις και παίρνεις υποστήριξη.
Έχετε συζητήσει για την ταινία με ανθρώπους που έχουν βιώσει την κατάθλιψη ή έχουν κάνει απόπειρα αυτοκτονίας; Πώς ανταποκρίθηκαν;
Η ταινία αποτελεί τροφή για σκέψη και αφορμή και συζήτηση. Δεν ξέρω από πού να αρχίσω. Έχουν υπάρξει πολλές συζητήσεις και ανατροφοδότηση της πληροφορίας. Μια γυναίκα μού έγραψε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο οποίο ανέφερε ότι η ταινία μου «Rocks in my Pockets» επιβεβαίωσε τα συναισθήματά απόγνωσης και οδύνης που ένιωθε και την επιθυμία της να μιλήσει για αυτά. Τα μέλη της οικογένειάς της και ο ψυχαναλυτής της την αποθάρρυναν από το να μιλάει για τις αρνητικές προσωπικές της εμπειρίες. Αφού είδε την ταινία, βρήκε έναν καινούργιο ψυχοθεραπευτή και μιλώντας του για τη φρικτή της παρελθοντική οδύνη οδηγήθηκε στην κάθαρση των προσωπικών δαιμόνων της.
Ένας άντρας έφερε όλη την οικογένειά του στην προβολή της ταινίας στη Νέα Υόρκη. Η κόρη του είχε σταματήσει να του μιλάει οκτώ χρόνια νωρίτερα γιατί ένιωθε ότι εκείνος δεν καταλάβαινε την κατάθλιψή της (της έλεγε πάντοτε «ξεκόλλα!»). Μετά την προβολή γύρισαν όλοι μαζί στο σπίτι κουβεντιάζοντας μετά από οκτώ χρόνια. Η κόρη του είπε πως επειδή ο πατέρας της είχε δει την ταινία ήλπιζε ότι θα μπορούσε επιτέλους να την καταλάβει.
Ένας νεαρός άντρας μετά την προβολή, έβαλε τα κλάματα. Είπε ότι είχε χωρίσει με κάποιον ένα χρόνο νωρίτερα επειδή δεν μπορούσε να κατανοήσει την κατάθλιψη που ένιωθε ο σύντροφός του. Η ταινία τον βοήθησε να κατανοήσει την οδύνη του συντρόφου του και έκλαιγε γιατί έμαθε πως ένιωθε εκείνος. Κάποιος άντρας θεατής είχε χάσει την γυναίκα του που είχε αυτοκτονήσει και υπέφερε από την απώλεια, από σύγχυση γιατί δεν μπορούσε να καταλάβει γιατί το είχε κάνει και από ενοχή. Οι φίλοι του τον έφεραν να δει την ταινία και φαίνεται πως αυτό τον βοήθησε να αποδεχτεί το γεγονός. Κατάφερε να κατανοήσει την απόφαση της γυναίκας του και να συνειδητοποιήσει ότι δεν έφταιγε εκείνος.
Ποιο είναι το πιο ενδιαφέρον σχόλιο που σας έκαναν για την ταινία σας;
Δεν είμαι σίγουρη. Έκανα τόσες πολλές συζητήσεις για την ταινία που δυστυχώς δεν μπορώ να επιλέξω μόνο ένα σχόλιο.
Πιστεύετε ότι η ταινία σας έφερε κάποια προσωπική αλλαγή;
Κοιτώντας πίσω στο 2010 όταν μόλις ξεκινούσα το πρότζεκτ, νιώθω ότι ήμουν παιδί σε σχέση με τον εαυτό μου σήμερα το 2015. Έχασα νομίζω την παιχνιδιάρικη διάθεσή μου και τον αυθορμητισμό μου. Είμαι πια πιο υπεύθυνη και ώριμη. Η δημιουργία μιας ανεξάρτητης ταινίας κινουμένων σχεδίων με μικρή χρηματοδότηση μού το πρόσφερε αυτό. Μερικές φορές οι άνθρωποι με ρωτούν αν η δημιουργία της ταινίας είχε κάποια θεραπευτική επίδραση σε μένα. Αλλά εγώ δεν κάνω ταινίες για μένα, για να αισθανθώ καλύτερα. Κάνω ταινίες για τους άλλους ανθρώπους για να ανοίξω ένα διάλογο. Αν μη τι άλλο, η ταινία χειροτέρεψε την κατάστασή μου.
Ένα σημαντικό ζήτημα που αναδείχτηκε στην ταινία είναι η αξιοπρέπεια και η προσωπική ελευθερία. Πώς ορίζονται αυτές τις δυο έννοιες όταν συνδέονται με την ψυχική ασθένεια;
Τόσο η αξιοπρέπεια όσο και η προσωπική ελευθερία είναι εξίσου σημαντικές για μένα. Ίσως γιατί έχω λάβει συγκεκριμένες αποφάσεις στη ζωή μου, όπως για παράδειγμα να μην επιστρέψω ποτέ σε ψυχιατρικό νοσοκομείο ή να μετακομίσω στη Νέα Υόρκη. Χώρισα από ορισμένους συντρόφους γιατί πίστευα ότι εκείνες οι σχέσεις ήταν επιβλαβείς για την αξιοπρέπειά μου. Αυτό είναι ένα τόσο περίπλοκο ζήτημα που δε μπορώ να το αναπτύξω σε μια παράγραφο.
Πώς συλλάβατε την ιδέα να κάνετε αυτή την ταινία και γιατί επιλέξατε αυτό το συγκεκριμένο είδος και αυτή την τεχνική (stop motion animation, δισδιάστατο animation και voice over *);
Έκανα πολλές μικρού μήκους ταινίες για το σεξ, επειδή το σκέφτομαι περίπου κάθε εννέα δευτερόλεπτα. Επίσης κάθε δώδεκα δευτερόλεπτα σκέφτομαι να αυτοκτονήσω (ίσως όχι ακριβώς να αυτοκτονήσω αλλά κάθε δώδεκα δευτερόλεπτα εύχομαι να μην υπήρχα). Έτσι, αφού εξερεύνησα το θέμα του σεξ στις μικρού μήκους ταινίες, σκέφτηκα να διερευνήσω τη σκοτεινότερη πλευρά μου σε μια ταινία μεγάλου μήκους. Ξεκίνησα να γράφω ένα σενάριο για το πώς θα απέφευγα να αυτοκτονήσω. Υπάρχουν περίπου 28.566.757.856 τρόποι για να αυτοκτονήσει κανείς, αλλά ο καθένας μπορεί να αποπειραθεί μια φορά το πολύ δυο, αν δεν πετύχει με την πρώτη. Πρέπει να είσαι πολύ επιλεκτικός στον τρόπο με τον οποίο το κάνεις και πρέπει να ταιριάζει με την προσωπικότητά σου. Για παράδειγμα, εγώ δε θα σκεφτόμουν ποτέ να πηδήξω μπροστά από ένα τρένο, γιατί θα καθυστερούσα όλους τους ανθρώπους που θα περίμεναν και αυτό θα ήταν αγενές. Έγραψα πέντε σελίδες με αυτό το υλικό και σκέφτηκα ότι το σενάριο θα ήταν μια μαύρη κωμωδία. Αλλά σε κάποιο σημείο άρχισα να αισθάνομαι ότι δε θα κατέληγε να γίνει μια μεγάλη μήκους ταινία. Μια τέτοια ταινία χρειάζεται ένα σχεδιάγραμμα πλοκής, μια ομάδα με ενδιαφέροντες χαρακτήρες. Σκέφτηκα, γιατί δεν γράφω για την οικογένειά μου στις επόμενες πέντε σελίδες; Είμαστε κι εμείς ενδιαφέροντες χαρακτήρες. Όμως, μόλις ξεκίνησα να γράφω για την οικογένειά μου, η ιστορία ξετυλίχτηκε από μέσα μου και δεν μπορούσα να σταματήσω μέχρι να καταγραφεί ολόκληρη. Μετά, κοίταξα τις αρχικές πέντε σελίδες και τις «έκοψα».
Αποφάσισα να χρησιμοποιήσω την τεχνική του voice over για τρεις λόγους: α) εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα ότι θα ήταν φτηνότερο να κάνω μια ταινία κινουμένων σχεδίων με voice over, πράγμα που τελικά αποδείχθηκε αναληθές, β) μου άρεσε που χρησιμοποίησα voice over στη μικρού μήκους ταινία μου «Teat Beat of sex». Κάνει την ταινία πιο προσωπική με αυτή την «ωμή» ενέργεια που δεν έχουν συχνά οι επαγγελματίες ηθοποιοί και γ) το voice over επιτρέπει στο κοινό να μπει στο μυαλό ενός ανθρώπου, πολύ περισσότερο από ότι αν έβλεπε τη δράση του χωρίς εξήγηση, όπως συμβαίνει στις ταινίες δράσης (στην πραγματικότητα με «τρελαίνει» αυτό το μοντέλο της εικόνας χωρίς λόγια, γιατί όταν απλώς δείχνεις κάτι δεν δίνεις πρόσβαση στη λογική και στο συνειρμό του ατόμου). Στο «Rocks in my pockets», το voiceover είναι κάποιες στιγμές μανιακό και έτσι το κοινό μπορεί να παρακολουθήσει τη σκέψη κάποιου μανιακού.
Αν θέλετε να δείτε κάποιες από τις μικρού μήκους ταινίες μου για το sex, εδώ θα βρείτε το σύνδεσμο για το «Teat Beat of Sex», μια τετράλεπτη ταινία για το σεξ μέσα από το βλέμμα της γυναίκας : https://vimeo.com/13605859
Το «Birth» μια ταινία δώδεκα λεπτών για μια έγκυο γυναίκα που φοβάται να γεννήσει εδώ: https://vimeo.com/24837094
Πώς σχετίζεται η απόφασή σας να χρησιμοποιήσετε την τεχνική του stop motion και του 2D animation με το σενάριο;
Εφόσον η ταινία έγινε με πολύ μικρό κόστος και ανεξάρτητα, υπήρχαν οικονομικοί περιορισμοί στο τι μπορούσα να κάνω. Γνώριζα ότι όλα τα σχέδια των κινουμένων σχεδίων έπρεπε να τα κάνω εγώ (στο τέλος υπήρχαν 30.000 σχέδια για την ταινία) με ελάχιστη υποστήριξη. Προσπάθησα να βρω τρόπους, ώστε οι περιορισμοί αυτού του είδους κινουμένων σχεδίων να φανούν ελκυστικοί στο κοινό και σκέφτηκα ότι τα τρισδιάστατα φόντα θα ήταν αρκετά ρεαλιστικά στα μάτια των θεατών, ώστε να τους κρατήσει το ενδιαφέρον. Επίσης τα δισδιάστατα κινούμενα σχέδια απαιτούν περισσότερα από τους θεατές. Καθώς οι χαρακτήρες δείχνουν μακρόστενοι, επίπεδοι (κι επομένως μη ρεαλιστικοί), το κοινό χρειάζεται να παραιτηθεί από τη δυσπιστία του σχετικά με την αληθοφάνειά τους. Το τρισδιάστατο στοιχείο διευκολύνει το κοινό να πειστεί ευκολότερα και να αφεθεί στη ροή της αφήγησης.
Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που συναντήσατε ενώ δημιουργούσατε την ταινία «Rocks in my pockets»;
Η κύρια και σημαντικότερη πρόκληση ήταν η εύρεση χρηματοδότησης. Αμέσως μετά, εγώ η ίδια – είμαι διπολική κι έτσι όταν μπαίνω σε ένα καταθλιπτικό επεισόδιο νιώθω τόσο πόνο και απόγνωση που δεν μπορώ ούτε να κουνηθώ. Ύστερα με απασχόλησαν οι αντιδράσεις της ευρύτερής μου οικογένειας, πώς θα μπορούσαν να είναι ευχαριστημένοι εφόσον εγώ θα αποκάλυπτα τα μυστικά τους; Αισθάνομαι πολύ, πραγματικά πολύ άσχημα για αυτό. Η τελευταία και πιο επώδυνη πρόκληση ήταν η διασφάλιση διανομής για την ταινία και η διαφήμιση – δεν θέλω να το κάνω, αλλά είμαι υποχρεωμένη να το κάνω ενώ θα ήθελα να διαμαρτύρομαι σαν ένα πεντάχρονο παιδί.
Πώς επιλέξατε την ομάδα σας και ποιο πιστεύετε ότι ήταν το συστατικό που λειτούργησε ως «κόλλα» και σας ένωσε;
Ο πρώτος μου συνεργάτης ήταν ο θεατρικός σκηνοθέτης Sturgis Warner. Δεν είμαι ηθοποιός κι εκείνος με προετοίμασε για να κάνω το voice over. Κάναμε πρόβες για επτά εβδομάδες επί πέντε ώρες κάθε μέρα και μετά διάβασα το σενάριο σε ένα κοινό 25 ατόμων για να διαπιστώσουμε αν η ιστορία λειτουργεί (κάναμε περίπου 5 δοκιμές στο κοινό, το οποίο μας βοήθησε να βελτιώσουμε την ταινία και να την κάνουμε πιο οικεία). Αργότερα, στο στάδιο της παραγωγής, ο Sturgis με βοήθησε με τον φωτισμό στα πλατώ. Ως θεατρικός σκηνοθέτης είχε πολύ περισσότερη εμπειρία με το φωτισμό από εμένα που σχεδιάζω κινούμενα σχέδια. Στη συνέχεια, ο Sturgis συμμετείχε στη διανομή της ταινίας και τις διαφημιστικές ενέργειες όταν συνεταιριστήκαμε παρά το γεγονός ότι είμαστε ζευγάρι από το 2000. Η Wendy Cong Zhao μπήκε στην ομάδα το Σεπτέμβριο του 2011 ως ζωγράφος, συντάκτρια και συνθέτης. Είχε μόλις αποφοιτήσει από το πανεπιστήμιο της Βοστόνης. Γνωριστήκαμε μετά το «Battle of Sexes» (μια παράσταση/ γύρισμα που κάνω με τον Bill Plympton) στο πανεπιστήμιο της Βοστόνης, όταν ήρθε να μας γνωρίσει. Μετά τη συνεργασία μας στο «Rocks in my Pockets» εργάζεται ως παραγωγός στο στούντιο του Bill Plympton. Η Rashida Nasir μπήκε στην ομάδα το Νοέμβριο του 2011, επίσης έχοντας πρόσφατα αποφοιτήσει από το Ινστιτούτο Pratt. Μου την είχε συστήσει η φίλη μου Andy London (μια σπουδαία σχεδιάστρια κινουμένων σχεδίων που διδάσκει στο Ινστιτούτο Pratt). Τώρα είναι σχεδιάστρια και παραγωγός στο στούντιο Mill. H Wendy και η Rashida χρειάστηκε να μάθουν τη διαδικασία παραγωγής της ταινίας και μόλις το έκαναν, ήταν καταπληκτικές. Οι τρεις μας κυρίως εργαζόμασταν στο στούντιό μου καθημερινά και γευματίζαμε μαζί. Κατά τη διάρκεια του μεσημεριανού κάναμε πλάκα, γελούσαμε και μοιραζόμασταν σκέψεις και προσωπικές ανησυχίες. Είμαστε ακόμα φίλες και συναντιόμαστε συχνά. Ο Kristian Sensini έγραψε τη μουσική για την ταινία. Ζει στην Ιταλία και ακόμα και αν δεν έχουμε ποτέ συναντηθεί από κοντά, τον αισθάνομαι σαν αδερφό μου, συνεργαστήκαμε πολύ καλά οι δυο μας. Ο σχεδιαστής ήχου Weston Fonger ήταν ο τελευταίος που εντάχθηκε στην ομάδα και είχε την δύσκολη αποστολή να οριστικοποιήσει τον ήχο της ταινίας. Χρειάστηκε να αποφασίσει αν η ταινία θα είχε ηχητικά εφέ, πόσο δυνατά θα πρέπει να είναι η μουσική; Κάναμε πολλές συζητήσεις και δοκιμές. Σε ότι αφορά την «κόλλα» που μας ένωσε, πιστεύω ότι αυτή ήταν η ίδια η ταινία. Πιστεύαμε όλοι στην ταινία και είχαμε την ανάγκη να αφηγηθούμε αυτή την ιστορία στο κοινό. Ακολουθούν ορισμένα videos σχετικά με το πώς φτιάχτηκε η ταινία :
Χρηματοδότηση: https://vimeo.com/46942140
Σχεδιασμός κινουμένων σχεδίων: https://vimeo.com/45458026
Stop motion: https://vimeo.com/44981428
____________________________________________________________________________________
Δείτε τη φιλμογραφία της Signe Baumaneεδώ: http://www.imdb.com/name/nm0062189/?ref_=tt_ov_dr
Δείτε το τρέιλερ της ταινίας
[vsw id=”gJcVnFripdc” source=”youtube” width=”425″ height=”344″ autoplay=”no”]
Δείτε την ταινία εδώ:http://www.rocksinmypocketsmovie.com/
—————————————
* Επεξηγήσεις τεχνικών όρων:
Stop motion animation: τεχνική κινηματογράφησης, όπου αντικείμενα (όπως μινιατούρες από πηλό) φωτογραφίζονται σε μία σειρά ελαφρώς διαφορετικών θέσεων με αποτέλεσμα τα αντικείμενα να φαίνεται πως κινούνται.
Δισδιάστατο animation: Η δημιουργία κινούμενων σχεδίων (χαρακτήρες και φόντο) σε δισδιάστατα περιβάλλοντα. Οι φιγούρες μπορούν να κινούνται πάνω και κάτω, αριστερά και δεξιά και όχι προς ή μακριά από το θεατή, όπως θα ήταν δυνατό στο τρισδιάστατο animation.
Voice over: κινηματογραφική τεχνική κατά την οποία μία φωνή που δεν είναι μέρος της υπόθεσης χρησιμοποιείται, έχοντας, προηχογραφηθεί, πάνω από την εικόνα για να επεξηγήσει πληροφορίες. Γίνεται συχνά χρήση της σε ντοκυμαντέρ.