Από τη Δήμητρα Ζερβάκη, ΕΜΒΑ, PMP, TTT
«Έλα μωρέ… Αυτό που κατάφερα δεν είναι τίποτα. Όλοι μπορούν να το κάνουν!» Αυτά είναι τα λόγια που μπορεί να ακούτε συχνά τον εαυτό σας να τα ξεστομίζει ή και κάποιους άλλους, υποβιβάζοντας έτσι αυτό που έχετε ή έχουν καταφέρει. Πίσω από αυτές τις λέξεις συνήθως κρύβονται άνθρωποι πολυμορφικοί, που έχουν πολλαπλά ενδιαφέροντα, εμβαθύνουν σε αρκετά πεδία και επιδεικνύουν μία απαράμιλλη ευκολία να ενοποιούν όλα αυτά που έχουν μάθει, είτε μέσω σπουδών, είτε μέσω εμπειρίας, προσφέροντας έτσι έργο με αξία. Κρύβονται άνθρωποι υβριδικοί, που είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικοί και πάνω απ’ όλα agile. Και αυτή είναι η θετική πλευρά του νομίσματος.
Όμως, υπάρχει και η αρνητική! Αυτοί οι άνθρωποι, για να αναφέρονται έτσι σε πράγματα που κάνουν σημαίνει ότι δεν αναγνωρίζουν την αξία τους. Σημαίνει ότι υποβιβάζουν τον εαυτό τους και δεν είναι λίγες οι φορές που η αμέσως επόμενη έκφραση που βγαίνει από το στόμα τους είναι: «Μακάρι να είχα την αυτοπεποίθηση να καταφέρω…» ή «Μακάρι να ήμουν σαν τον/την…, να πίστευα στον εαυτό μου και να έκανα…». Δηλαδή, αυτοί οι άνθρωποι πολλές φορές νιώθουν ανεπαρκείς. Δεν πιστεύουν στον εαυτό τους και δυστυχώς αυτή η πραγματικότητα τους φρενάρει από το να βγάλουν προς τα έξω αυτό που πραγματικά είναι και να υλοποιήσουν τις ιδέες τους.
Η ιστορία της Χ.
Η Χ. είναι ένας ιδιαίτερα ικανός άνθρωπος, με πολλά ενδιαφέροντα, λάτρης της δια βίου μάθησης, ακούραστη και με σθένος. Βουτάει στα βαθιά και πετυχαίνει τους στόχους της άλλες φορές εύκολα και άλλες φορές βάζοντας μεγαλύτερη προσπάθεια. Ξεκινήσαμε να συνεργαζόμαστε εν μέσω lockdown με σκοπό να καταφέρει να κάνει την επαγγελματική στροφή που ήθελε, με βάση το «Γιατί» και το «Πώς» της, γιατί πολύ απλά δεν ένιωθε ότι μπορούσε να το πράξει από μόνη της. Σε όλες τις συναντήσεις μας έβλεπα μπροστά μου έναν άνθρωπο «έτοιμο» να κάνει το μεγάλο βήμα. Είχε όλα όσα χρειαζόταν να ξεκινήσει ένα νέο επαγγελματικό ταξίδι. Εκείνη όμως δεν το έβλεπε και φυσικά δεν το ένιωθε. Πάρα πολύ συχνά την άκουγα να λέει τις προαναφερόμενες φράσεις («Έλα μωρέ…», «Μακάρι…»). Άλλες φορές πάλι, όταν της πρότεινα να ξεκινήσει κάποια projects άμεσα, μου απαντούσε ότι δεν ήταν έτοιμη γιατί της έλλειπαν οι «πιστοποιημένες» σκληρές δεξιότητες και ότι υπάρχουν τόσοι άλλοι άξιοι άνθρωποι εκεί έξω που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να σταθεί δίπλα τους ισάξια. Την προέτρεπα να ξεκινήσει από κάτι πιο βατό π.χ. αντί να στήσει ένα workshop 8 ωρών, να υλοποιήσει μία ομιλία μίας ώρας, κι εκείνη μου απαντούσε ότι αυτό είναι αδύνατο γιατί δεν νιώθει ότι πατάει γερά στα πόδια της. Υπήρχαν άλλες στιγμές που αισθανόταν και δήλωνε ότι δεν έχει πετύχει πολλά στη ζωή της ή όσα πέτυχε δεν είναι αρκετά ώστε να υποστηρίζουν το νέο ξεκίνημά της, γιατί πολύ απλά ήθελε σε ό,τι κάνει να αγγίζει το τέλειο. Θα μπορούσε κάποιος που την έβλεπε και την άκουγε να πει ότι δεν είχε την αυτοπεποίθηση να προχωρήσει παρακάτω, ότι δεν πίστευε στον εαυτό της. Και φυσικά όλη αυτή η κατάσταση την κυρίευε με αποτέλεσμα να παραλύει.
Όμως τι είναι τελικά η αυτοπεποίθηση;
Ναι! Η έλλειψη αυτοπεποίθησης, η μη πίστη στον εαυτό μας και στις δυνατότητές μας, μας αποτρέπουν από το να αξιοποιήσουμε τις ικανότητές μας, τα ταλέντα μας, τις ευκαιρίες που μας παρουσιάζονται. Η έλλειψη αυτοπεποίθησης μας οδηγεί στη στασιμότητα και τη μετριότητα. Πόσες φορές δεν έχετε ευχηθεί να είχατε την αυτοπεποίθηση να κάνετε εκείνη την παρουσίαση που σας είχε προταθεί ή να αναλάβετε το τάδε έργο. Πόσες φορές δεν νιώσατε ανέτοιμοι να υλοποιήσετε το σεμινάριο ή το task που σας ανατέθηκε και είπατε όχι. Πόσες φορές δεν θελήσατε να ζητήσετε αύξηση του μισθού σας ή να διεκδικήσετε μία νέα θέση και δεν το τολμήσατε γιατί δεν είχατε την αυτοπεποίθηση να το πράξετε. Πόσες φορές τελικά δεν μείνατε στην «αίθουσα αναμονής» ή δεν δώσατε τον καλύτερό σας εαυτό ή ήσασταν πολύ σκληροί με τον εαυτό σας, γιατί πολύ απλά δεν αναγνωρίσατε ποιοι είστε πραγματικά, γιατί θέλατε το τέλειο, γιατί πιστεύατε ότι δεν είστε αρκετοί, γιατί φοβόσασταν ότι θα αποτύχετε, γιατί τελικά δεν είχατε την αυτοπεποίθηση που θα έπρεπε να έχετε. Και πόσες άλλες φορές δεν βλέπατε μπροστά σας ανθρώπους με φοβερή αυτοπεποίθηση, που όμως ήταν τενεκέδες ξεγάνωτοι, να προχωρούν στην επίτευξη των στόχων τους και γινόσασταν έξαλλοι.
Μεγάλο κρίμα!
Με βάση όλα τα παραπάνω θα μπορούσαμε να ορίσουμε την αυτοπεποίθηση ως μία κατάσταση ηρεμίας, στην οποία υπάρχει παντελής έλλειψη ανησυχίας και άγχους σχετικά με την ικανότητά μας να πετύχουμε αυτό που θέλουμε.
Όμως με βάση αυτόν τον ορισμό, δεν είναι πολύ δύσκολο για οποιονδήποτε από εμάς να εκπαιδευτεί στο να έχει αυτοπεποίθηση;
Και μόνο η έκφραση «Δεν έχω αυτοπεποίθηση και θα πρέπει να βρω έναν τρόπο να αποκτήσω» μπορεί να μας οδηγήσει στο να μην κάνουμε τελικά τίποτα, να μην την αποκτήσουμε ποτέ και να μην βγάλουμε προς τα έξω όλο το δυναμικό μας, γιατί πολύ απλά αυτή η έκφραση μας κάνει να επικεντρωνόμαστε σε αυτό που δεν έχουμε, σπαταλώντας το Γνωστικό Εύρος Ζώνης μας σε κάτι που δεν μπορεί να αλλάξει άμεσα.
Και αντί της αυτοπεποίθησης τι;
Και τι προτείνω;
Τι θα λέγατε να αφήσουμε στην άκρη την έννοια της αυτοπεποίθησης, να διαγράψουμε αυτή τη λέξη από το λεξιλόγιό μας, που μας παγιδεύει στο φαύλο κύκλο της μη δράσης.
Τι θα λέγατε να βγάλουμε από το λογικό και συναισθηματικό εγκέφαλό μας εντελώς την έννοια της πίστης στον εαυτό μας, ότι δεν είμαστε αρκετά καλοί, ότι φοβόμαστε, ότι για να κάνουμε αυτό που θέλουμε πρέπει να είμαστε τέλειοι και να ακολουθήσουμε μία άλλη πρακτική που θα μας επιτρέψει να τιμήσουμε αυτό που πραγματικά είμαστε; Που θα μας επιτρέψει να μιλούμε τη γλώσσα των πολυμορφικών ανθρώπων αποτελεσματικά και θα μας ωθεί και καθοδηγεί στο να πράττουμε, να εκφράζουμε τον εαυτό μας και να προσφέρουμε αληθινή αξία στους συνανθρώπους μας και στον πλανήτη που μας φιλοξενεί;
Πάρτε λίγο χρόνο και σκεφτείτε τις περιπτώσεις εκείνες που δεν νιώθατε αυτοπεποίθηση και επειδή ήσασταν αναγκασμένοι να υλοποιήσετε ένα task, γιατί αλλιώς μπορεί να χάνατε τη δουλειά σας, τελικά προχωρήσατε και το πραγματοποιήσατε (όλοι έχουμε ζήσει τέτοιες καταστάσεις!) Τι ήταν αυτό που σας έκανε να πείτε «ναι», ακόμα και αν όλο σας το είναι έλεγε «όχι»; Ένας άλλος τρόπος σκέψης που οδηγούσε σε μία μορφή δράσης!
Άρα, για να δράσουμε αποτελεσματικά και να ξεφύγουμε από την παγίδα της έλλειψης της αυτοπεποίθησης θα πρέπει να υιοθετήσουμε έναν νέο τρόπο σκέψης και όχι να σκεφτόμαστε πώς θα δράσουμε. Και γιατί αυτό; Γιατί πολύ απλά, το πρώτο μονοπάτι μας οδηγεί να ενδυναμώνουμε τον εαυτό μας, ενώ το δεύτερο μας βυθίζει περισσότερο στην απραξία, στη στασιμότητα.
Η αυτοπεποίθηση είναι παραπροϊόν του νέου τρόπου σκέψης και προκύπτει από την επαναρύθμιση του εαυτού μας.
Όταν λέτε στον εαυτό σας «πρέπει να αποκτήσω αυτοπεποίθηση» αυτοπεριορίζεστε, γιατί αντί να κυνηγάτε αυτό που θέλετε να πετύχετε, κυνηγάτε την αυτοπεποίθηση για να το πετύχετε. Δεν σας επιτρέπετε να χτίσετε, να προχωρήσετε βήμα-βήμα. Δεν επιτρέπετε την αυτοοργανούμενη κρισιμότητα να λειτουργήσει υπέρ σας.
Ο νέος αυτός τρόπος σκέψης θα επιτρέψει τη διαστολή της αντίληψής σας, θα απαγορεύσει στις ανασφάλειές σας να σας κυριεύουν και να ορίζουν τη ζωή σας, θα σας ξεκουνήσει από το να βρίσκετε ως δικαιολογία την έλλειψη αυτοπεποίθησης για να διατηρείται τη φαινομενική ασφάλεια στη ζωή σας και θα σας ωθήσει στο να παίρνετε υπολογισμένα ρίσκα και να δράτε αποφασιστικά.
Πρόκειται για μία ολιστική πρακτική και όχι γραμμική, που αποτελείται από τις ακόλουθες φάσεις:
- Βρείτε τον προορισμό, τι θέλετε να πετύχετε και σας εμποδίζει να το καταφέρετε η υποτιθέμενη έλλειψη αυτοπεποίθησης. Γιατί αυτό είναι τόσο σημαντικό για εσάς;
- Επικεντρωθείτε στην αξία που θέλετε να παράξετε για τους συνανθρώπους σας ή/και τον πλανήτη που μας φιλοξενεί. Πώς αυτό που θέλετε να πετύχετε ωφελήσει έστω και έναν άνθρωπο ή μία ομάδα ανθρώπων ή όλη την ανθρωπότητα;
- Χωρίστε τον τελικό στόχο σε μικρά τμήματα. Σπάστε τον σε επί μέρους βήματα. Ξεκινήστε να υλοποιείτε ένα βήμα τη φορά, ξεκινώντας από το πιο σημαντικό που είναι να αναπτύξετε περισσότερο τα δυνατά σας σημεία. Εξελιχθείτε στα αντικείμενα που είστε δυνατοί και σχετίζονται με αυτό που θέλετε να πετύχετε και για ό,τι σας είναι δύσκολο να κάνετε μην προσπαθείτε να γίνετε τέλειοι. Απλά βελτιωθείτε ή καλύτερα συνεργαστείτε με άλλους ανθρώπους που «το ‘χουν». Έτσι θα ενισχυθεί το κουράγιο σας αλλά και θα γίνετε πιο αξιόπιστοι.
- Πραγματοποιήστε ένα πλάνο διαχείρισης ρίσκων. Τι μπορεί να πάει στραβά στην πορεία προς αυτό που θέλετε να πετύχετε; Τι μπορείτε να κάνετε για να το αποτρέψετε ή τι θα κάνετε αν συμβεί κάποιο από αυτά τα αρνητικά ρίσκα που καταγράψατε;
Η Χ. ακολούθησε και συνεχίζει να ακολουθεί το νέο αυτό mindset και έχει ήδη ξεκινήσει το καινούριο επαγγελματικό της ταξίδι!
Άρα…
Η ζωή συμβαίνει και μάλιστα όπως θέλει αυτή! Ποτέ δεν υφίστανται οι τέλειες συνθήκες για να προχωρήσουμε στη δράση νιώθοντας την αυτοπεποίθηση που θα θέλαμε να έχουμε. Καλούμαστε να υπάρχουν σε μία agile κατάσταση και ο μόνος τρόπος για να εκφράζουμε τον εαυτό μας και να είμαστε applied δημιουργικοί πολυμορφικοί παραγωγοί αληθινής αξίας είναι να πάρουμε την απόφαση ότι η άμεση δράση που βασίζεται σε υπολογισμένα ρίσκα είναι μονόδρομος.
Η προτροπή μου για το 2022 είναι…
Αρπάξτε τις ευκαιρίες που έρχονται μπροστά σας! Βρείτε δημιουργικές λύσεις στις δύσκολες εξισώσεις που καλείστε να λύσετε καθημερινά, αποκτώντας έναν νέο τρόπο σκέψης που επικεντρώνεται σε αυτό που θέλετε να πετύχετε και όχι στην έλλειψη πίστης στον εαυτό σας! Γιατί το να περιμένετε να αποκτήσετε αυτοπεποίθηση για να δράσετε είναι απλά χάσιμο χρόνου! Today is the day!
Πηγή: dimitrazervaki.com